Konstrukcje ze stalowych rur mają szerokie zastosowanie nie tylko w przestrzeni publicznej, ale również domowej. Altanki, stelaże, ramy, wieszaki – to tylko niektóre przykłady konstrukcji, które można wykonać samodzielnie z rur stalowych lub aluminiowych.
Dzięki systemowi złączy, montaż jest łatwy, niedrogi i nie zajmuje dużo czasu. Warto jednak poznać zasady obliczania długości rur, aby konstrukcja miała pożądane wymiary i była bezpieczna.
Co musisz wiedzieć, zanim zaczniesz obliczać długość rur?
Na właściwe określenie wymiarów rur potrzebnych do stworzenia konkretnej konstrukcji wpływa kilka czynników, takich jak typ budowli, sposób montażu, rodzaj złączek czy inne parametry rur.
Przed wyborem, pamiętaj, że:
1. Złącza do rur stalowych pozwalają zachować drobny zakres regulacji. Oznacza to, że przy montażu możesz dopasować długość rury do głębokości wpustu złącza. Takie połączenia pozwalają zachować niewielki odstęp między rurami.
2. Przy konstrukcjach pomiędzy dwoma ścianami lub podłogą a sufitem należy uwzględnić również wielkość złączy rurowych, a dokładnie grubość osady, która będzie miała kontakt z podłożem.
3. Do obliczania wielkości konstrukcji konieczne jest uwzględnienie średnicy rzeczywistej rury (d). Wartość ta jednak często mylona jest ze średnicą nominalną (DN) i to właśnie ten parametr często podawany jest przez producentów. Sprawdź więc, jaka jest różnica pomiędzy średnicą nominalną a rzeczywistą, i jak je obliczać.
Wybór długości rur do konstrukcji wolnostojących
Wymiary rur w przypadku konstrukcji wolnostojących – takich jak altany czy stelaże – są stosunkowo łatwe do obliczenia.
Do kalkulacji wystarczą zaledwie dwa parametry:
A – wymiar zewnętrzny konstrukcji;
B – średnica rzeczywista d rury.
Aby wyliczyć długość rury montowanej pomiędzy dwoma zewnętrznymi wystarczy od wartości A odjąć podwojoną wartość B.
Przykład:
Regał w założeniu ma mieć 100 cm szerokości (A) i być zbudowany z rur stalowych o średnicy rzeczywistej d wynoszącej 42,4 mm/4,24 cm (B). Obliczenia rur dla półek wyglądają następująco:
A = 100 cm – 2 x 4,24cm = 100 cm – 8,48 cm = 91,52 cm.
Ważne:
Pamiętaj, aby w pomiarach rur uwzględnić również zapas z każdej strony. Jeśli wynik obliczeń nie jest liczbą całkowitą, warto zaokrąglić go w dół. Pozostawi Ci to miejsce na regulację.
Jak obliczyć rozstaw rur pomiędzy dwoma ścianami lub między podłogą a sufitem?
W podobny sposób oblicza się wymiary rur do konstrukcji mocowanych do ściany, sufitu lub podłogi za pomocą złączy rurowych. Tego rodzaju złączki-podstawy są tylko częściowo otwarte od strony do mocowania – nie na tyle, aby swobodnie umieścić rurę w otworze. W takiej sytuacji zatrzymuje się ona na kołnierzu takiego złącza. Zatem w wyliczeniach należy uwzględnić również jego grubość.
Przykład:
Garażowy wieszak na narzędzia, który rozpościera się pomiędzy przeciwległymi ścianami w pomieszczeniu o szerokości 3 m i będzie zamontowany za pomocą dwóch złączy ściennych. W takim przypadku należy skrócić rurę o dwukrotność grubości kołnierza złączy. Oczywiście również w tym przypadku warto zostawić zapas na regulację.
Warto też rozważyć zakup rur docinanych na wymiar, z dokładnością do 1 cm. Jest to idealne rozwiązanie, jeśli nie dysponujesz narzędziami lub po prostu nie masz czasu i możliwości samodzielnej pracy.
Obliczanie obciążeń a wytrzymałość konstrukcji
Przy tworzeniu konstrukcji należy wziąć pod uwagę również maksymalne obciążenia dla rury.Trzeba mieć na względzie to, że im dłuższa jest rura, tym jest bardziej podatna na odkształcenie. Nie jest to tylko kwestia estetyki, ale również bezpieczeństwa konstrukcji.
Warto więc zapoznać się z tabelami przedstawiającymi maksymalne obciążenia dla rur o konkretnych parametrach. Dla przykładu, obciążenie dla rury stalowej długości 1 m, produkowanej zgodnie z normą EN 10255 i średnicy d 48,3 mm wynosi aż 1100 kg. Dla takiej samej rury o długości 2,5 m bezpieczne obciążenie wynosi już około 450 kg.
Nie należy więc pomijać tej kwestii. Skoro od tego zależy trwałość konstrukcji, to ma to również wpływ na bezpieczeństwo osób znajdujących się w pobliżu.